IPhone'da Braille Ekranı Kullanımı ve Braille 1. Bölüm

Merhaba değerli arkadaşlar. Bu yazımızın konusu, iPhone'da normal olarak görenlerin kullandığı klavyeye alternatif olarak Braille klavyesini kullanmak. Yani biz iPhone'da Braille klavyeyi kullanarak normal yazmanın çok daha ötesinde hızlı yazabiliriz.

Bunu nasıl yapacağız? En baştan anlatmaya başlayalım.

Braille klavye bütün iPhone'larda standart olarak iPhone ayarlarında erişilebilirlik içinde voice over ayarlarını açarsak orada rotor içinde aktif hale getirebileceğimiz biçimde bulunmaktadır.

Bu yöntemle biz her türlü metni ve normal klavyeyle yazılabilen bütün işaretleri Braille alfabesiyle yazabiliriz.

Bunun için altı noktalı Braille'i kullanıyoruz. Ama istersek kısaltmalı Braille alfabesini de kullanabiliyoruz.

Braille alfabesini bilen normal Braille yazı makinesiyle yazabilen ve okuyabilen her arkadaş bunu çok rahatlıkla kullanabilir. Bu yöntemle yazmak son derece güvenilir ve hızlı bir şekilde uygulanabilir.

Peki biz Braille ekranını nasıl aktif hale getirebiliriz?

Bunu şöyle yapıyoruz.

Söz konusu Braille ekranı yalnızca VoiceOver'ın aktif olduğu durumda kullanılabilir. Ve bu VoiceOver ayarlarındaki rotor içinden aktifleştirilebilir.

Yapılacak işlemi kısaca tarif edersek iPhone ayarları, sonra erişilebilirlik daha sonra VoiceOver ayarları ve onun içindeki rotoru açarak buradan Braille ekranını aktif hale getirmemiz gerekir. Bu ayar VoiceOver standart ayarlarında aktif halde değildir. Bu yüzden onu aktif hale getirmemiz gerekir.

Bu ana ekrandan Braille girişi sadece iki durumda mevcuttur. Rotor hareketi yaptığımız zaman, birincisi eğer biz bir yazma alanındaysak, ikincisi de ana ekrandaysak mümkündür. Rotor içindeki ekrandan Braille girişini aktif hale getirdikten sonra bir diğer noktada tavsiye olarak bu ögeyi kullandığımız diğer rotor ögeleri arasındaki üst sıraya taşımaktır.

Bunu yapmak için sağa bir fiske yapıp yeniden düzenle ögesinin üzerine gelip çift tıklayarak parmağımızı ekranın üzerinde bırakarak yukarı ya da aşağı hareket ettirerek bu ögeyi istediğimiz yere taşıyabiliriz.

Bu şu nedenle önemlidir, rotor hareketi yaptığımız zaman istediğimiz ögeyi hemen bulabilelim.

Yani Braille ekranını hep kullandığımız, sıkça kullandığımız ögelerin arasına yerleştirmek, bu nedenle önemlidir.

Ekrandan Braille girişi iki türlü kullanılabilir.

Birincisi masa üstü modu ikincisi ise ekran karşıda modu.

Masa üstü modunda iPhone'u düz bir zemin üzerine, mesela, bir masanın üzerine koyup öyle kullanabiliriz, yazı yazabiliriz.

İkincisi ise yatay ve ekranı karşıya tutacak şekilde iki avucumuzun içine yerleştirip sağ ve soldaki üç parmağımızla yazı yazabiliriz.

Bunu denemek için örneğin notları açıp orada bir yazma alanı açıp sonra rotor hareketi yaptığımızda ana ekrandan Braille girişi karşımıza çıkacaktır.

Birinci olarak masa üstünde modu.

Bu durumda iPhone'u bir masanın üzerine koyduğumuzda ana ekran düğmesi ya da hoparlör sola bakacak şekilde koymamız gerekir. iPhone otomatik olarak masa üstünde olduğunu zaten belirtecektir. Çünkü bunu otomatik olarak aldılar.

Bu durumda ekranın üst orta kısmına doğru sol işaret parmağımızı yerleştirdiğimizde ve ekran üzerine kaldığımızda önce bir sinyal sesi arkasından da keşif modu bir ibaresini duyacağız.

Hemen arkasından sol orta parmağımızı onun yanına biraz alta daha sonra da sol yüzük parmağımızı onun biraz altına yerleştireceğiz. Her yerleştirdiğimiz ögeyi iPhone keşif modunda bize söyleyecektir.

Aynı şekilde sağ tarafta da dört, beş ve altı numaralı noktaların üzerine de parmaklarımızı koyduğumuzda, voiceover bunu bize seslendirecektir. keşif modu Braille ekranında son derece önemlidir.

Bunu aktif hale getirmek için biraz önceki örnekte olduğu gibi ekranın üzerine parmağımızı koyduğumuzda önce bir sinyal sesi, sonra da keşif modu dedikten sonra, hangi noktanın üzerinde olduğumuzu VoiceOver bize söyleyecektir.

Böylece bütün noktaların yerini keşfedebilir ve uygulayabiliriz.

İkincisi ve en yaygın olarak kullanılan biçimi ise ekran karşıda modu. Çünkü her zaman iPhone'u koyabileceğimiz düz bir masa ya da benzeri bir şey bulamayabiliriz. Bu durumda ekran karşıda modu bizim için en kullanışlı kullanma biçimidir.

Bunu yapmak için ekranı direkt karşıya tutarak yatay durumda ve ana ekran tuşu ya da hoparlör sağ tarafa bakacak şekilde her iki yandan avucumuzun içine alarak ve baş parmaklarımız ve küçük parmaklarımızla her iki yandan, alttan ve üstten destekleyerek sağ ve soldaki altı parmağımızla altı noktalı Braille yazma işini hayata geçirebiliriz.

Yukarıda da söylediğimiz gibi Braille yazı makinesiyle yazabilen her insan bu yöntemle Braille yazabilir.

Burada sadece bir, iki ve üç numaralar yukardan aşağı dizilmiş durumdadır. Aynı şekilde hemen onun sağ tarafında da dört, beş, altı noktalı noktalar yukardan aşağı dizilmiş durumdadır.

iPhone normalde masa üstü ve ekran karşıda modları arasında otomatik olarak geçiş yapar. Yani iPhone'umuzu düz bir zemine yerleştirdiğimiz zaman masa üstü moduna geçer. Eğer ekranı karşıya bakacak şekilde tutarsak, bu durumda ekran karşıda moduna geçer.

Bunu yön kilidi ile kilitlememiz gerekir. ve ekran karşıda modunda kalır. Bunu yapmak için seçtiğimiz yazma biçimini aldıktan sonra, yani bu durumda ekran karşıda modunu aldıktan sonra sağ elimizin üç parmağıyla yukardan aşağı bir fiske yaptığımız zaman yönü kilitlemiş oluruz ve artık iPhone bu iki mod arasında geçiş yapmaz. Bu durumda artık yazmaya başlayabiliriz. Yazma işlemi aynen Braille yazı makinesinde olduğu gibi yapılır.

Sadece bir, iki ve üç, dört, beş, altı numaralı noktalar yukardan aşağı dizilmiş durumdadır.

Parmak hareketleri ise şu biçimde sıralanmıştır.

Bir parmakla sola kaydırmak geri. Aynı zamanda son yazılan işareti siler.

Bir parmakla sağa kaydırmak ise boşluk.

Bir parmakla yukarı kaydır. Önceki öneri

bir parmakla aşağı kaydır. Sonraki öneri.

İki parmakla sola kaydır. Son yazılan sözcüğü silmek için kullanılır.

İki parmakla sağa kaydırmak ise return işlemini gerçekleştirir.

İki parmakla yukarı kaydırmak bir sonraki Braille tablosuna geçiş için kullanılır.

İki parmakla aşağı kaydır. Hemen çevir.

Üç parmakla sağa kaydır. Önceki Braille modu.

Üç parmakla sağa kaydır. Sonraki Braille modu.

Üç parmakla yukarı kaydır. Hızlı eylem.

Üç parmakla aşağı kaydır. Yön kilidi.

Parmak hareketleri böylece sıralamak mümkün.

Nasıl yazmak istediğimize bağlı olarak üç parmağımızla sağa ya da sola fiske yaparak altı noktalı Braille ile kısaltmalı braille arasında geçiş yapabiliriz.

yazımızın ikinci bölümünde, braille ile yazdığımız metin üzerinde navigasyon imkanları, düzenlemeler, seçme, kopyalama, ya da herhangi bir metni getirip braille ekranına yapıştırarak, bu metni nasıl düzenleriz gibi farklı işlemleri inceleyeceğiz.