Yazım Hatalarını Düzeltme Hakkında Bazı İpuçları

Uzunca bir rapor yazdınız ve çok heyecanlısınız? Bir baktınız ki sürekli fazla boşluk bırakmışsınız. İçerikten çok formata bakan kıl bir hocanız veya patronunuz var. Nasıl yapmalı? Tek tek kelime kontrol etmeden var mı bu işin bir kolayı? Ya da belgedeki onlarca yazım hatasını nasıl yakalamalı?

Pek çok körü korkulu rüyası olabiliyor yazım hataları ve biçim bozulmaları. Hele farklı yerlerden metin kopyaladıysanız işler daha da bir Arap saçına dönebiliyor. Bu yazıda bir çoğunuzun zaten aşina olduğu, ama muhtemelen epeyce bir kısmınızın da pek haberdar olmadığı yazım düzeltilmesine ilişkin bazı ipuçlarını paylaşmak istiyorum sizlerle.

Yazım ve Dilbilgisi Kontrolü

Pek çoğumuz Microsoft Word programını basit bir not alıcı gibi kullanıp kabiliyetlerini yeterince bilmiyor. Bu kabiliyetlerden en önemlilerinden birisi hiç kuşkusuz yazım ve dil bilgisi kontrolü. İlk ofis sürümlerinden beri var olan bu özellik uzunca bir süre erişilebilirliğini kaybetmişti. O nedenle de yazım hatalarını tek tek bulmak için seri dolaşım tuşlarını açıp M harfiyle hataları tek tek bulmak gibi bir yol izliyordu çoğu JAWS kullanıcısı. Neyse ki Office 365 ile artık Yazım ve dil bilgisi kontrolü çok erişilebilir. Tek yapmanız gereken yazınızı tamamladıktan sonra f7 tuşuna basmak ve iletişim kutusundaki hataları tek tek bulup düzeltmek. Korkmayın sistem sizi yönlendiriyor. Ama basitçe ilk F7 yaptığınızda, size bir düzenleyici puanı okunuyor. Buradaki yüzdelik ne kadar düşükse, o kadar çok hatanız var demek. Çaktırmayın demin bir baktım benim düzenleyici puanım %61 çıktı. Ne kadar rezilce dimi. Ama sorun değil yazı bitince hepsini düzeltirim nasılsa. Şimdi yazımın akmasına izin veriyor küçük hatalara aldırmıyorum.

Her neyse bir kez taba bastığınızda Düzeltmeler Yazı denetimi 5 sorun, gibi bir şey görüyorsunuz. Aşağı oka basarsanız, gramer 4 sorun gibi bir şey de görebilirsiniz. Siz yazım denetimi denen yerde boşluk veya girişe basın ki düzeltmeye başlayalım. Karşınıza şunun gibi şeyler çıkacak, “Yazım denetimi sözlükte yok müdahele ” Bir kez taba basarsanız önerilerin olduğu ve üzerinde aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşabileceğiniz bir liste göreceksiniz. Buradaki örneğin “müdahale” kelimesi üzerinde giriş veya boşluğa basarsanız oradaki hata düzelir ve bir sonraki hataya geçmiş olursunuz. Ha metin içindeki bütün müdahele kelimelerini düzeltmek istiyorsanız bu durumda müdahale önerisi üzerinde alt+aşağı yön tuşuna basarak bölümmüş düğmenin diğer kısmını etkinleştiriyoruz. Buradaki aşağı yukarı yön tuşlarıyla tümünü değiştir yaptığımızda tüm aynı hatalar düzelmiş oluyor.

Tabi Word’un her hata dediği şey hata değil. Ya da benim gibi bilerek müdahele yazmış olabilirsiniz. O zaman hata denen yerde s harfine basmanız yeterli böylece o kelimeyi sözlüğe eklemiş olursunuz ya da müdahele kelimesini hata olarak görmesin yok saysın istiyorsanız, sadece bir kez yok sayması için y, tümünü yok sayması için T harfine basmanız yeterli. Korkmayın kısayol tuşlarını unutsanız bile tab ile bu iletişim kutusunda dolaşırken hepsini duyacaksınız.

Değerli dostlar bu, bir Word dersi değil, o nedenle yazım ve dil bilgisi bölümünün diğer detaylarını sizlerin keşfine bırakıyorum. Ama önemli bir noktayı belirtmem gerek. Bazen Word’un yazım dili İngilizce olabiliyor. Veya İngilizce bir şey yazacaksınız yazı dili Türkçe. Hopbalaa! Her şey yanlış ne yapacağız. Endişeye mahal yok. Böyle zamanlarda siz yazım kontrolü öncesi, tüm metni Ctrl+A ile seçin. İlk olarak alt+r tuşlarına, sonra da 6 rakamına basın. Yazım denetleme dilini ayarla bölümüne ulaşacaksınız. Boşluk çubuğuna basın ve çıkan listeden doğru dili seçin. Hepsi bu. Ha Yazım denetleme dilini ayarla bölümü gözden geçir şeridinde yer alıyor. Kısa yolu unutursanız burayı anımsayın.

Metin analizcisi

JAWS’ın sanırım 11 sürümünden beri olağanüstü mükemmel bir özellik var adı metin analizcisi. NVDA’da bu var mı bilmiyorum. Varsa süper, ama yoksa umarım bir eklenti veya güncellemeyle ona da gelir. Jonathan Mosen’den öğrendiğime göre yeni güncellemeyle bu özellik Mac voice Over içine de geliyormuş. Bence geç bile kalmışlar. Mosen de neden iOS sistemlere gelmediğini eleştiriyordu. Peki nedir metin analizcisi? Belgede açılıp kapanmayan parantezler, işaretleri veya benim çok sık yaptığım bir hata fazla boşluklar. İşte bunları bazen yazım ve dil bilgisi kontrolü yakalamakta güçlük yaşıyor. Ama metin analizcisiyle belgeyi gözden geçirdiğinizde bunları hızlıca düzeltebiliyorsunuz. Tek yapmanız gereken, alt+Windows+ı tuşlarına basmak. Bulumdunuz noktadan başlayarak metin analiz ediliyor ve imleç doğrudan hatalı noktaya gidiyor. Böylece beklenmedik yazı tipi değişiklikleri, fazla boşluklar kolayca bulunabiliyor. Şimdi yazarken bir baktım da bolca fazla boşluk koymuşum yine. Ayrıca yine bu özellikle paragrafın ortasında kopyalama yaptığım için sitilin normal yerine vurgu denen bir şeye dönüştüğünü de keşfettim ve onu da düzeltmiş oldum. Bu özelliği mutlaka denemenizi öneriyorum.

Fazla boşluklarla ilgili çok pratik bir ipucu

Tam bu yazı üzerinde çalışırken, Banu büyükcıngıl aradı beni. Kendisi öğretmen ve sıkça o da fazla boşluk sorunu yaşadığını söyledi. Buna bulduğu çok pratik bir çözümü varmış. Aşırı sevdim ve hemen size aktarmak istedim. Word’un bul ve değiştir bölümünü açıyormuş Banu ctrl+H ile ilk alana örneğin 4 kez boşluk yapıyormuş ve değiştirme kısmına da 1 kez boşluk yapıyor, sonra da tümünü değiştir yaparak 4 kez fazla boşlukları düzeltmiş oluyor. Aynı şekilde 3 ve iki kez boşlukları da düzeltiyormuş. Şimdi hemen denedim bu yazıda Banu’nun önerisini bul kısmına iki boşluk yaptım, deliştir kısmına da 1 boşluk yaptım ve Alt+M ile tümünü değiştir yapınca tam 21 değişiklik yaptı Word. Düşünseniz ne vahim bu fazla boşluk sorunu bende. Neyse ki, kolay bir yolu var. Teşekkürler Banu.

Farklı yazı tiplerini kolayca değiştirme

Bir şeyler yazarken çokça farklı kaynaklardan kopyalama yapıyoruz muhtemelen. Aman intihal terbiyesizliğine düşmeyelim. Alıntı yapıyorsak kaynağını da gösterelim. Burada da yazı tipleri ve boyutu farklılaşabiliyor. Bunları tek bir seferde düzeltmek mümkün. Sizi detaylara boğmayayım ama Word içinde farklı sitiller vardır. Bizim yazdığımız yazının gövde kısmı genellikle normal sitilindedir. Bir yerde alt+shift+sol veya sağ ok yaparsak o satırı başlık haline getirmiş ve sitilini de başlık sitiline dönüştürme oluruz. İşte bir sitildeki tüm paragrafların yazı tipi ve boyutunu aynı yapmak çok kolay. Bunun için örneğin bu yazının ilk paragrafını seçelim. Önce Ctrl+Shifts+P yaparak yazı tipi boyutu alanına gelelim ve burayı örneğin 13 yapalım. İki kez Shift+Tab yapıp yazı tipi bölümüne gelelim ve buradaki listeden de times new Roman yazı tipini seçip girişe basalım. Değişikliklerimizin olup olmadığını kontrol için CapsLock artı F tuşlarına basarak biçim durumunu doğrulayalım. Her şey istediğimiz gibiyse, alt+ş ile giriş şeridine dalalım. Ctrl+sağ okla sitiller grubuna kadar gelelim ve boşluk çubuğuna basalım. Çıkan listeden normal sitilini bulalım ve uygulama tuşuna basalım. Karşımıza çıkacak ilk seçenek, seçime uyması için normal sitilini güncelleştir. Girişe bastığımızda metninizdeki tüm normal sitiliyle yazılmış bölümlerin yazı tipi ve boyutu aynı olacak. Aynı şeyi başlık sitilleri için de yapabilirsiniz. Tüm başlık 1 başlık 2 başlık 3 sitillerinin aynı şekilde görünmesini bu şekilde sağlayabilirsiniz.

Evet dostlar, Word’de anlatacak şey bitmez. Ama bir yerde de durmak lazım dimi. Şimdilik burada bırakalım. Başka ipuçlarında görüşmek üzere.